Boek over een bijzondere vrouw in de illegaliteit: Sietske Piena-Buitenveld

Eind 2019 verscheen het boek Het interview. Portret van een Leids verzetsstrijdster geschreven door Lidy Thijssen. Het is een biografie van de in 1917 in het Friese Roordahuizum geboren Sietske Buitenveld, die in 1939 naar Leiden kwam om te worden opgeleid tot verpleegster in het Academisch Ziekenhuis. Ze werd uiteindelijk kraamzuster, maar de oorlog zou een enorme invloed op haar verdere leven hebben. Ze raakte in het ziekenhuis bevriend met een aantal mensen met wie ze een actieve kern van de Raad van Verzet (RVV) vormde. Met één van hen, Kees Piena, kreeg ze een verhouding die resulteerde in een kind en na de oorlog in een huwelijk. Dit boek gaat ook over hem.

Rode jeugd
Dat Sietske Buitenveld in Leiden contact kreeg met mensen uit de kringen van de SDAP en aanverwante sociaaldemocratisch georiënteerde organisaties is niet verwonderlijk, want in Roordahuizum was ze daar al bij betrokken. Daar was namelijk al jaren een ‘rode’ dominee, Benjamin Boers. Het gezin Buitenveld was niet kerks, maar de dominee was ook geen doorsnee predikant.

Interview voor Ook in Leiden
De oorlog staat centraal in het boek. Als leidraad voor die jaren gebruikt Thijssen een interview uit 1985, dat Buitveld had met twee studenten in het kader van het project Ook in Leiden onder leiding van prof. Ivo Schöffer en mw. Marjan Schwegmann van de Leidse universiteit. In dat interview vertelde Sietske uitgebreid over haar ervaringen in Leiden en in Amsterdam, waar ze ook een tijdje heeft verbleven en waar ze beviel van haar kind. En waar ook haar geliefde Kees een tijdje ondergedoken was.

Raad van Verzet: actie!
Sietske blijkt een harde activistische kant te hebben gehad. Ze deed mee aan acties van de Raad van Verzet (RVV) en was zelfs betrokken bij een liquidatie. Terecht zet Thijssen deze bijzondere kant van haar in het licht en ze noemt haar ook een “feministische, antimilitaristische en ietwat anarchistische” vrouw. In de Hongerwinter krijgt ze een leidende rol bij het runnen van een kinderopvang voor kinderen van actieve illegale werkers en van mensen die daarbij betrokken waren. Er werd een soort ziekenopvang gecreëerd in de kelder van het Diaconessenhuis, dat door de Wehrmacht was gevorderd.

Na de oorlog
Het derde deel van het boek beschrijft het leven van Sietske Piena-Buitenveld na de oorlog. Lidy Thijssen is getrouwd geweest met een zoon van Kees en Sietske, dus ze heeft voor deze periode uit goede bronnen kunnen putten. Het is daarom, nog meer dan het eerste deel, het meest persoonlijke deel van het boek.

Aandacht voor de vrouw in het verzet
Thijssen is er in geslaagd een boeiend levensverhaal te schrijven waarin de verschillende kanten van de persoon van Sietske Buitenveld voor de lezer duidelijk naar voren komen in een prettig leesbare tekst. Op deze manier wordt er ook weer eens wat bijzondere aandacht geschonken aan de verschillende rollen van de Nederlandse vrouwen tijdens de Bezetting.

Info:
Het hele interview is te lezen op de website van Erfgoed Leiden e.o., in de beeldbank Wo2.
Lidy Thijssen, Het interview. Portret van een Leids verzetsstrijdster (Brave New Books. ISBN 9789402115352, 19,50 euro). Het boek is uitgegeven in eigen beheer en dat is te merken aan de verzorging van de uitgave. Dat had wel beter gekund, maar doet niets af aan de inhoud.