Dinkelspiel-Waldeck, Wolfgang en Frederike
Wolfgang Luitpold Dinkelspiel, van beroep correspondent en dramaturg, werd op zaterdag 2 oktober 1897 in Breslau geboren. Zijn echtgenote, Frederike Ruth Waldeck, wolweefster van beroep, werd op zondag 20 juli 1913 in Marburg geboren.
Frederike had twee zusters: Helma en Aenne, die Duitsland vanwege door de aldaar toenemende anti-semitische stemming al vóór 1933 hadden verlaten. In Nederland trouwden zij rond 1934/35 met niet-joodse mannen, waardoor zij de oorlog overleefden.
Eind jaren ‘30 ontvluchtten ook Frederike en Wolfgang Duitsland om zich in Nederland te vestigen, eerst in Voorschoten. Frederike vond er werk bij Tapijtknoperij ‘Het paapje’ aan de Papelaan.
In juni 1940 vertrok het echtpaar uit Voorschoten, eerst naar de Leidse Boerhaavelaan 25 en in datzelfde jaar nog naar de Rijnsburgerweg 107. Op dat adres kregen ze in september 1940 te horen dat ze als stateloze niet-ariërs de kuststreek moesten verlaten. Frederike en Wolfgang verhuisden naar Alphen aan den Rijn en, na ook daar op verschillende adressen te hebben gewoond, belandden ze op de Emmalaan 2. Op vrijdag 2 oktober 1942 kregen ze het bevel om vier deuren verderop, naar de Emmalaan 10 te verhuizen, waar ze tot 22 april 1943 “mochten” blijven. Dat was de dag waarop Frederike en Wolfgang werden ingeschreven in concentratiekamp Vught.
Op donderdag 20 mei 1943 schrapte de Gemeente Alphen aan den Rijn Frederike Ruth Waldeck en Wolfgang Luitpold Dinkelspiel uit het bevolkingsregister wegens verhuizing naar Westerbork. Vanuit Westerbork werden Frederike en Wolfgang naar Sobibór gedeporteerd om op vrijdag 11 juni 1943 te worden vermoord.
———————————————————————————
Op woensdag 11 januari 2023 werden door de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden voor Ruth en Wolfgang Stolpersteine geplaatst bij hun laatste vrijwillig bewoonde adres: Rijnsburgerweg 107
Een verslag van deze dag is te lezen op de website van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden. Daarop staan ook foto’s en de teksten die bij de steenleggingen werden uitgesproken.
Deze tekst is (deels) gebaseerd op informatie van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden, die toestemming verleende voor de tekstbewerking en het plaatsen van beeldmateriaal.
Bronnen: Ton de Gans (Werkgroep Stolpersteine Leiden), Ruth Sebban van den Berg en Hans van den Berg (nicht en neef van Frederike Waldeck), Alphons Siebelt, Peter van der Geer (bewoner Rijnsburgerweg 56).
Tekst aangepast op 23 maart 2023
