Het Nieuwe Rijk

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

De enige connectie met Leiden is geweest dat dit blad werd uitgegeven door de makers van Kroniek van de Week en De Bevrijding. en dat een Leidse drukker hier bij betrokken was. Het eerste nummer verscheen op 4 oktober 1944. In het boek De ondergrondse pers 1940-1945 van Winkel en De Vries staat de volgende vermelding:

[Het Nieuwe Rijk] was bestemd voor de rijpere jeugd en beoogde dat de jongere generatie achter de rijksgedachte zou staan. De kopij werd grotendeels verschaft door een vooraanstaande figuur uit de jeugdbeweging, Thijs Booy uit Alphen a/d Rijn, die de uitgave na de bevrijding tot spreekbuis van de Nederlandse jeugd hoopte te promoveren. Na een week ontstond reeds een heftig verschil van mening tussen de uitgevers en Booy en verscheen in de Kroniek van de Week en in De Bevrijding (no. 153 d.d. 11 oktober 1944) de mededeling dat de genoemde bladen niet bij de uitgave waren betrokken. Booy zette hierop de uitgave nog enkele malen voort (3 à 5 maal vermoedelijk) en gaf enige weken later zelfstandig een jeugdblad uit: Réveil. De bedoeling was dat Het Nieuwe Rijk wekelijks zou verschijnen, maar door overbelasting van de drukker J. Karstens, die ongeveer de gehele gedrukte Leidse pers voor zijn rekening nam, kwam hier in de praktijk niets van.

Volgens Winkel is het blad maar enkele malen verschenen, maar oplagecijfers zijn niet bekend. Eigenlijk is het de vraag of dit blad wel tot de illegale pers mag worden gerekend, want het lijkt meer op een serie pamfletjes, geschreven door één persoon. Het wordt op Leiden4045 alleen vermeld omdat het in Leiden is gedrukt in de drukkerij van Karstens. Hoewel Karstens klaarblijkelijk veel illegale bladen heeft gedrukt, is dit toch de enige maal dat die naam in Winkel wordt vermeld. Ook in andere bronnen wordt, uiteraard voor zover bekend, die naam nergens vermeld.

Bron: Lydia Winkel en H. de Vries, De Ondergrondse pers 1940-1945 (derde druk Amsterdam 1989) nr 476. Overgenomen met toestemming van het NIOD te Amsterdam.