Vries-Veldman, familie Jozef de

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

Jozef de Vries (1879) woonde boven de winkel op de nummer 203-205 met zijn vrouw Henderika de Vries-Veldman (1882) en hun kinderen Max (1909) en Mina (1916). Max was gehuwd; zijn vrouw (1910) en hun op 12 december 1941 geboren kind overleefden de oorlog omdat zij de Engelse nationaliteit bezat. Jozef stierf in Auschwitz op 27 augustus 1943, zijn vrouw Henderika in Sobibór op 11 juni. Max overleed ‘ergens  in Europa’ op of rond 30 april 1943.

Mina had verkering met Guus van der Wijk (1917),  wiens familie de stoffenzaak Fa, Van Dam aan de Botermarkt bezat. Aan de Oude Singel woonden zijn oom en tant Rudolph en Julia van Dam-Cahen. De oudere broer van Guus was gehuwd met een ouderezus van Mina. Zij woonden in Amsterdam. Over Mina de Vries en Guus van der Wijk is veel te lezen in het boek Jodenkampen van Niek van der Oord, dat in 2003 verscheen (literatuurlijst 2003B). Guus werd in 1942 opgeroepen voor tewerkstelling in het werkkamp De Landweer in Elsloo. Tijdens zijn verblijf onderhielden Guus en Mina een frequente briefwisseling, gedreven door het verlangen van Guus om met Mina te trouwen. Alleen de brieven van Guus zijn bewaard gebleven. Hij hoopte door te trouwen met Mina samen naar het oosten te worden gestuurd. Mina en Guus trouwden op 17 augustus 1942, maar het liep anders dan gehoopt. In de nacht van 3 op 4 oktober 1942 werden alle Joodse werkkampen in Nederland ontruimd. De bewoners werden naar Westerbork overgebracht. Guus stierf in Auschwitz op 13 november 1942, Mina in Sobibór op 20 maart 1943.
De brieven van Guus laten zien hoe hij zich steeds aan dat huwelijk heeft vastgeklampt. Over de mogelijkheid om onder te duiken lijkt hij niet of nauwelijks te hebben nagedacht. In ieder geval heeft hij het idee verworpen. Zelfs een dringend advies van een lotgenoot in De Landweer om niet terug te keren na zijn dagje verlof om te trouwen, legde hij naast zich neer. Het is opmerkelijk, dat vrijwel de hele familie De Vries is vermoord. Niemand heeft de stap om onder te duiken durven maken. Ook de familie Van Dam is goeddeels omgekomen. Alleen Rudolph en Julia van Dam-Cahen overleefden de oorlog.