Klein-Markus, Leo en Heimy
Leo Klein werd op 4 april 1911 in Amsterdam geboren. Daar groeide hij op net als Heimy Markus die op 10 juli 1915 eveneens in Amsterdam werd geboren. Hun jeugd was waarschijnlijk niet gemakkelijk. Leo’s vader was huisarts met een grote drukke praktijk. Leo’s moeder was astma-patiënte. In 1929 pleegde ze op 47-jarige leeftijd zelfmoord. In 1937 stierf Leo’s vader, ongeveer 66 jaar oud.
Leo zat op het Amsterdams Lyceum, een chique school. Hij was een rekenwonder, net als zijn broer Willem die de bijnaam “Willy Wortel” kreeg. Leo studeerde rechten en kwam in 1935 naar Leiden. In 1937 ging hij wonen op de Leeuwerikstraat.
Heimy (Heimanna) Markus was ziekenverzorgster. Zij kwam uit een zeer religieuze familie: haar grootvader was een in Rusland geboren opperrabbijn die via Constantinopel in Nederland terecht was gekomen. Heimy was vernoemd naar haar vader Hijman. Die naam betekent: ‘beheerder van het erfgoed’. Haar vader overleed nog voor haar geboorte. Heimy woonde bij haar moeder in Amsterdam.
Leo en Heimy verloofden zich op 2 februari 1941. Het stel plaatste een advertentie in het Leidsch Dagblad met de mededeling: ‘geen ontvang dag’. Leo Klein was toen student rechten. Op 7 januari 1942 trouwde het paar. Leo en Heimy woonden ruim een jaar op de Leeuwerikstraat toen ze op 10 maart 1943 gedwongen werden om naar Amsterdam te verhuizen. Heimy’s moeder was toen al weggevoerd en vermoord. Volgens een artikel over Willem op Wikipedia (dat Leo en Willem abusievelijk een tweeling noemt) werd Leo opgepakt tijdens een razzia.
Heimy en Leo raakten vermoedelijk van elkaar gescheiden. Alleen van Heimy is bekend dat zij in Westerbork heeft gezeten. Leo’s naam komt niet voor in het overlijdensregister van de gemeente Leiden.
Op 20 april 1943 vertrok het transport met Heimy vanuit Westerbork. Drie dagen later werd ze, 23 jaar oud, in Sobibór vermoord. Leo kwam op 16 juli 1943 in Sobibór aan. Daar werd hij direct na aankomst in vermoord. Leo werd 32 jaar oud.
Leo’s broer Willem overleefde de oorlog.
———————————————————————————
Op woensdag 15 juni 2022 werden door de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden voor Heimy en Leo Stolpersteine geplaatst bij hun laatste vrijwillig bewoonde adres: Leeuwerikstraat 16.
Een verslag van deze dag is te lezen op de website van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden. Daarop staan ook foto’s en de teksten die bij de steenleggingen werden uitgesproken.
Deze tekst is (deels) gebaseerd op informatie van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden, die toestemming verleende voor de tekstbewerking en het plaatsen van beeldmateriaal.
Bronnen: Pieter Schrijnen (Werkgroep Stolpersteine Leiden), Alphons Siebelt.
Tekst aangepast op 23 maart 2023
