Nieuwe Stolpersteine gelegd op 11 januari 2023

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

Op 11 januari 2023 verzorgde de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden het leggen van Stolpersteine voor elf inwoners van Leiden op zes adressen langs de Rijnsburgerweg.

In een handvol wonderbaarlijk droge uren temidden van een verder kletsnatte en onstuimige week werden stenen gelegd voor achtereenvolgens Nico en Dorma Turksma aan de Rijnsburgerweg 41, Sophia Messcher-Broekman  aan de Rijnsburgerweg 60, het echtpaar Wolfgang en Frederike Dinkelspiel-Waldeck  aan de Rijnsburgerweg 107, voor de broers Benjamin en Herman Meijer  en het dienstmeisje Leentje Slier  aan de Rijnsburgerweg 116, voor Gonda van Dam  aan de Rijnsburgerweg 144 en voor het echtpaar Kurt en Gertrud Pollack-Simons  aan de Rijnsburgerweg 163 

Vier van de slachtoffers van de Holocaust waren Duitse vluchtelingen die zich in de jaren dertig van de vorige eeuw in Leiden hadden gevestigd en die Leiden in september 1940 op stel en sprong moesten verlaten. Drie van hen waren geboren Leidenaars. Bij ieder adres werd een kort verhaal verteld over het leven van de slachtoffers. De stichting doet niet alleen grote moeite om de slachtoffers letterlijk en figuurlijk een gezicht te geven, maar probeert ook nabestaanden op te sporen en uit te nodigen.

In enkele gevallen was dat ook gelukt en zij vertelden het verhaal. Na de laatste steenlegging werd het Kaddish gesproken, een joods gebed voor de overledenen.

Er was een grote groep genodigden naar Leiden gekomen. Het 75 personen tellende gezelschap, waaronder nabestaanden uit de Verenigde Staten, Israël en Frankrijk, groeide onderweg aan tot 100 personen.

Een verslag van deze dag is te lezen op de website van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden. Daarop staan ook foto’s en de teksten die bij de steenleggingen werden uitgesproken.