Olivier, Nico jr.

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

Nico Olivier jr. (1920-1985) groeide op in een “rood nest”. Zijn ouders waren overtuigde en actieve communisten. Vader Nico sr. werd op 22 juni 1941 opgepakt, belandde in het concentratiekamp Bergen-Belsen en zou de oorlog niet overleven. Moeder Jopie zorgde voor Joodse onderduikers. Na de arrestatie van zijn vader probeerde Nico jr. de communisten en sympathisanten in Leiden en omgeving te organiseren. Het bindende element was het illegale communistische blad De Waarheid. Via de bestaande contacten raakte Nico nauw betrokken bij de verspreiding daarvan. Hij moest daarvoor vaak reizen tussen Leiden, Amsterdam, Den Haag en Utrecht. Nico zorgde voor betrouwbare adressen, papier, distributiebonnen en geld. De familie, onder wie hun andere zoon Jan (1913), verleende hand- en spandiensten.

Het is niet verwonderlijk dat Nico in 1943 lid werd van de Raad van Verzet (RVV). Gerben Wagenaar kwam bij hen aan huis. Janric van Gilse was tot zijn arrestatie en dood op 28 maart 1944 in een contact. Een van de mensen met wie hij nauw samenwerkte was de uit Nederlands-Indiƫ afkomstige en in Leiden bekende Hadiono Koesoemo Oetoyo, ook betrokken bij de Perhimpoenan Indonesia. Diens echtgenote Heika Huibrechts was koerierster, net als een zekere Alem Veth.

In RVV-verband deed Nico Olivier mee aan enkele “harde” acties. Zo pleegde hij met Joop Dubbeldeman en Theo op 3 januari 1944 een aanslag op de directeur van het Leidse arbeidsbureauen hij deed mee aan de brandstichting bij vuurwerkfabriek Kat in maart 1944.

Op 28 juni 1944 werd Nico in Amsterdam gearresteerd en opgesloten in Kamp Amersfoort. Hij had een valse identiteit aangenomen, maar die identiteit bleek juist averechts te werken: de betreffende persoon werd gezocht door de Duitse politie. Onder niet geheel heldere omstandigheden werd Nico op 1 september 1944 vrijgelaten. Nadat hij zich een tijdje schuil had gehouden werd hij opnieuw actief voor de RVV, maar vooral buiten Leiden.

Over de activiteiten van de familie Olivier en over Nico jr. in het bijzonder schreef Jaak Slangen in 2003 twee artikelen in het Jaarboek Dirck van Eck. Waardevolle aanvullingen zijn te vinden in het interview met Olivier door Ruud Vernooy en Hugo van der Well op 29 maart 1983 in het kader van het project Ook in Leiden van de Leidse universiteit.