Paulides, Johannes
Johannes (Han) Paulides (1918) was in 1940 en 1941 een actieve aanhanger van De Nederlandsche Unie. Na het verbod van de Unie bleef hij zich verzetten tegen de toenemende invloed van de NSB en ging over tot harde actie. Hij werd op 7 juli 1942 gearresteerd op verdenking van inbraak, vernieling en brandstichting in een ruimte van het Deutsches Haus in het voormalige hotel-café-restaurant Den Burcht, waar een groot aantal spullen van de WA werd bewaard. Den Burcht was toen het Deutsches Haus, waar ook de WA gehuisvest was. Tegelijk met Paulides werden ook de mededaders Theo en Joop Dubbeldeman gearresteerd. Een week later volgde een medeplichtige, J.H. Ruytenbeek.
Brand in het Deutsches Haus
In de ochtend van zondag 10 mei van dat jaar waren de drie daders via een raam van de woning van Ruytenbeek aan de Oude Singel op het terrein van Den Burcht kunnen komen. Ruytenbeek was werkzaam in Den Burcht als buffetbediende. De inbrekers vernielden de aanwezige pullen zoveel mogelijk. Trommelstokken werden gebroken en trommelvellen doorgesneden. Verder namen ze kleiding mee, een vlag en een kaartsysteem (de ledenadministratie?). Veel lieten ze achter bij Ruytenbeek om ze later op te halen. Tot slot staken ze de boel met een beetje benzine in brand. De rook werd al snel opgemerkt en iemand van de NSB waarschuwde de politie. Het brandje werd al snel geblust en de brandweer hoefde niet op te treden.
Twee maanden na de inbraak werden de vier daders gearresteerd en opgesloten in een cel op het Leidse politiebureau. Justitie nam de tijd, want pas op 5 september werd het viertal overgebracht naar Den Haag. Ze werden berecht en veroordeeld door het Duitse Landesgericht tot een half jaar gevangenisstraf.
Vrederechtspraak
Voor de NSB was die straf niet voldoende en de mannen moesten verschijnen voor een speciale politiek rechter, de vrederechter. De vrederechtspraak was in de zomer van 1941 ingesteld bij Verordening 156/41. Artikel 2 van de verordening bepaalde dat de vrederechter bij uitsluiting bevoegd was in eerste aanleg kennis te nemen van alle misdrijven, “welke den politieken vrede binnen de volksgemeenschap in gevaar brengen of de hoogste politieke belangen van de volksgemeenschap raken of uit politieke beweegredenen zijn begaan, en voorts van de strafbare feiten, welke met zodanige misdrijven of overtredingen door deelneming of samenloop verband houden. ” Dat klonk wel fraai, maar het ging uitsluitend om de berechting van tegenstanders van de NSB, die de NSB schade hadden berokkend of NSB’ers hadden beledigd. Volgens artikel 17 konden zelfs zaken die al eens waren geëindigd of die nog liepen worden behandeld. Men kon dus tweemaal bestraft worden voor hetzelfde. In een zeldzaam geval kon ook een WA-man worden berecht.
In december 1942 veroordeelde de Haagse vrederechter Paulides als hoofddader en Theo tot twee jaar gevangenisstraf, die dus bovenop de straf van het Duitse gerecht kwam. De twee anderen kregen één jaar straf. Alle met aftrek van voorarrest en reeds ondergane straf. Paulides ging in beroep bij het vredegerechtshof, ook in Den Haag, dat in december 1943 de straf verminderde tot elf maanden met aftrek, waardoor hij direct weer vrij kwam.
De Nederlandsche Unie
Paulides, hulpbesteller bij de PTT, was in 1941 lid geworden van De Nederlandsche Unie en in 1941 voor de Unie als als filmoperateur. Ook heeft hij vermoedelijk gecolporteerd en schuwde de harde confrontatie op straat met de NSB niet. Daarom was hij net als Dubbeldeman en Theo al bekend bij de Leidse politie.
