Davidson-Lubinski, Bernardus en Chaja
Chaja Lubinski Chaja werd op 28 april 1895 als dochter van Abram Lubinski en Ester Cyn geboren in Lubien: een klein stadje in het noordwesten van Polen met een grote Joodse gemeenschap. Chaja had nog een oudere zus Rachel en een broer Chiel Meier.
Van Chaja is weinig bekend. Ze heeft klaarblijkelijk in Leeuwarden gewoond zonder daar veel sporen te hebben nagelaten. Na haar scheiding van David Maurits Kijzer in 1937, trouwde Chaja op 29 maart 1939 met de op 18 april 1904 in Berchem-Antwerpen geboren winkelbediende Bernard Jacobus Davidson.
Op de trouwakte uit 1939 staat Chaja vermeld als “zonder beroep”, op de fiche van de Joodse Raad wordt zij “hoofd zusterhuis” genoemd met de aantekening “gezondheidstoestand goed”. Chaja en Bernard vonden een woning in de nieuwbouw van de snel uitbreidende Leidse Professorenwijk: Hugo de Vriesstraat 65. Bernardus gaf daar eind 1940 thuis les in stenografie en boekhouden.
De kaart van de Joodse Raad cartotheek meldt dat Bernard in augustus ’42 ‘gesperrt’ is wegens zijn functie, medewerker bij het onderwijs. Zijn vroegere functies waren stenograaf, corrector en leraar. Hij beschikte over de diploma’s leraar stenografie Frans, Duits en Engels en had op de Handelsschool het praktijkdiploma boekhouden en het staatspraktijkdiploma voor handel en administratie verworven.
Op 17 maart 1943 werden Chaja en Bernard opgepakt en naar Westerbork afgevoerd. In Westerbork ontvingen Bernard en zij op 21 maart – kort voor hun deportatie naar het oosten – een brief van Stien en Arie Smit om hen sterkte te wensen. Van daaruit gingen ze op 23 maart op transport naar Sobibor, waar ze bij aankomst op 26 maart 1943 werden vergast. Chaja werd 47 jaar, Bernard 38 jaar oud. Het paar bleef kinderloos.
————————————————————————————————————
Op woensdag 6 november 2024 werden door de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden Stolpersteine voor Chaja en David geplaatst bij hun laatste vrijwillig bewoonde adres: Hugo de Vriesstraat 65.
Een verslag van deze dag is te lezen op de website van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden. Daarop staan ook foto’s en de teksten die bij de steenleggingen werden uitgesproken.
Deze tekst is (deels) gebaseerd op informatie van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden, die toestemming verleende voor de tekstbewerking en het plaatsen van beeldmateriaal.
BRONNEN
Erik Habold (Werkgroep Stolpersteine Leiden)
Joods Monument – Chaja Davidson-Lubinski
Joods Monument – Bernardus Jacobus Davidson
Tekst aangepast op 8 januari 2025
