Tijn-Lubinski, Louis, Rachel, Esther en Izaäk van

Louis van Tijn, Rachel van Tijn-Lubinski, Esther van Tijn. Van Izaäk is geen foto bekend. (Bron: Yad Vashem, met dank aan René Taselaar)

Louis van Tijn werd op 25 augustus 1905 geboren in Den Haag. Hij was het derde kind van Izaäk van Tijn, arbeider, en Saartje van Meer, huisvrouw. Het gezin was uiteindelijk vier zonen rijk.

Het gezin van Tijn verhuisde al na twee maanden, op 14 oktober 1905, van Den Haag naar Utrecht. Vader Izaäk werd suppoost van het Israëlitisch Weeshuis. Na meer dan 22 jaar in Utrecht te hebben gewoond, vertrok Louis naar Leeuwarden, waar hij op 21 juni 1932 trouwde met de 25-jarige Rachel Lubinski. Rachel werd op 17 januari 1907 in de Poolse stad Lubien als dochter van Abram Lubinski en Ester Cyn geboren.

Louis en Rachel vestigden zich in Huizum nabij Leeuwarden. Louis werkte als afdelingschef bij het Friese filiaal van Gerzon’s Modemagazijnen in Leeuwarden. Nog datzelfde jaar vertrokken Louis en Rachel naar Utrecht, waar op 21 september 1934 dochter Esther geboren werd. Na 1936 verhuisde het gezin opnieuw, dit keer naar Groningen, waar zoon Izaäk op 29 augustus 1938 geboren werd.

Hun laatste vrijwillige verhuizing was naar Leiden, waar Louis chef werd van het Leidse filiaal van Gerzon’s Modemagazijnen aan de Breestraat 142-144. Het ging de familie financieel duidelijk voor de wind, want ze kwamen te wonen in de Tiboel Siegenbeekstraat 7: een ruime eengezinswoning in de pas aangelegde, voor de middenstand bedoelde Burgemeesterswijk. De kinderen hadden veel speelkameraadjes in de straat. Izaak was door zijn astma meer aan huis gekluisterd. Zijn benauwdheid en gehoest zouden er mede voor gezorgd hebben dat het gezin in 1943 besloot om niet onder te duiken.

Per 1 februari 1940 werd Louis van Tijn ook administrateur van het Joods Begrafeniswezen in Leiden. In augustus 1942 werd het gezin geregistreerd bij de Joodse Raad en door Louis’ werkzaamheden voor de Joodse Gemeente werd hij “gesperrt wegens functie” en daarmee waren tevens zijn vrouw en kinderen voorlopig vrijgesteld van deportatie.

Op 18 maart 1943 werden alle gezinsleden toch gearresteerd en afgevoerd naar Westerbork waar zij werden ondergebracht in barak 68. Daar ontvingen ze een flink aantal pakketten en brieven van bevriende families uit de Tiboel Siegenbeekstraat. De Van Tijns stuurden enkele brieven uit Westerbork terug.

Op 11 mei werd de famile van Tijn met 1446 andere lotgenoten op transport gesteld. De reis arriveerde op 14 mei 1943 in Sobibor, waarna de 36-jarige Rachel van Tijn-Lubinski en haar twee kinderen Esther en Izaäk, respectievelijk 8 en 4 jaar oud, onmiddellijk in de gaskamers werden vermoord. Louis werd doorgestuurd naar het kamp Dorohucza , waar hij turf moest steken. Tweemaal schreef hij een briefkaart naar de familie Koekkoek, die hen in Westerbork vele pakketten had gestuurd. De laatste brief van vader Louis van Tijn aan de familie dateert van 5 mei 1943. Daarbij eindigt hij met: “Wij zijn moedig en flink en vol vertrouwen. Tot ziens”.

In de nacht van 3 op 4 november 1943 werden vele werkkampen, waaronder Dorohucza, geliquideerd (in wat bekend staat de Aktion Erntefest) en alle nog aanwezige gevangenen vermoord. De officiële overlijdensdatum van de slachtoffers is echter 30 november 1943. Louis van Tijn werd 38 jaar oud.

Over het lot van de gezinnen Bloemkoper en Van Tijn, beide uit de Tiboel Siegenbeekstraat, schreef R.E. Taselaar in 2005 een artikel in het Jaarboek van de Dirk van Eck-Stichting .

————————————————————————————————————

Op woensdag 13 maart 2024 werden door de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden Stolpersteine voor Louis, Rachel, Esther en Izaäk geplaatst bij hun laatste vrijwillig bewoonde adres: Tiboel Siegenbeekstraat 7.

Een verslag van deze dag is te lezen op de website van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden. Daarop staan ook foto’s en de teksten die bij de steenleggingen werden uitgesproken.

Deze tekst is (deels) gebaseerd op informatie van de Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden, die toestemming verleende voor de tekstbewerking en het plaatsen van beeldmateriaal.

BRONNEN:

Erik Habold (Werkgroep Stolpersteine Leiden), René Taselaar, Yad Vashem

Joods Monument – Louis van Tijn

Joods Monument – Rachel van Tijn-Lubinski

Joods Monument – Esther van Tijn

Joods Monument – Izaäk van Tijn

Tekst aangepast door de redactie op 7 januari 2025