Speijers-Engers, Hendrik en Charlotte

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

Henk Speijers (Hendrik, 1916) was 2e luitenant van het 4e Regiment Infanterie, dat in Leiden zijn thuisbasis had in de Morspoortkazerne. In 1942 werden de beroepsofficieren van het voormalige Nederlandse leger (opnieuw) in krijgsgevangenschap weggevoerd naar Duitsland. Speijers kwam terecht in het krijgsgevangenenkamp Stanislau. Toen hij met een aantal krijgsgevangenen van Stanislau naar Neu Brandenburg werd overgebracht, ontsnapte hij op 12 januari 1944 uit de trein bij Berlijn, maar werd later weer gegrepen en overgebracht naar KZ Mauthausen. Daar werd hij op 3 april 1944 geëxecuteerd in het kader van de Aktion Kugel.

Aktion Kugel
Op basis van een geheim Duits bevel, uitgevaardigd in maart 1944, moesten ontsnapte krijgsgevangenen, met name officieren en hogere onderofficieren, worden overgedragen aan de Sipo/SD. Die voerde de militairen af naar KZ Mauthausen waar de meesten werden geëxecuteerd. Officieel werd gemeld dat ze waren ontsnapt en niet opnieuw gevangengenomen. Over het lot van Britse en Amerikaanse gevangenen werd apart beslist. Dit staat bekend als de Aktion Kugel .

Hendrik Speijers was gehuwd met een Joodse vrouw Hetty (Charlotte) Engers (1920-2017). Haar ouders Izaak en Bernardina (Dina) Engers-Weinberg woonden ook op dit adres. Izaak moest in 1942 eveneens opnieuw in krijgsgevangenschap, maar hij overleefde de oorlog.

Hetty en haar moeder kwamen op de zogeheten lijst-Frederiks en voelden zich in het najaar van 1942 gedwongen te verhuizen naar het “Joods tehuis” in Barneveld. In september 1943 werden alle bewoners toch naar Westerbork gebracht en een jaar later naar KZ Theresienstadt. Moeder en dochter overleefden de oorlog.

Tekst herschreven op 16 maart 2021.