Textielfabrieken Gebr. Van Wijk & Co. NV

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

De Textielfabrieken Gebr. Van Wijk & Co NV was in 1940 een van de oudste nog werkende textielfabrieken in Leiden. De directie werd gevormd door J.G.J. Verhey van Wijk, nazaat van de oprichter, en sinds 1937 J. ter Haar.
Tijdens de oorlogsjaren kreeg de fabriek vrij snel te maken met productieproblemen omdat de aanvoer van grondstoffen sterk verminderde en de textieldistributie begin 1941 werd ingevoerd. Het leidde tot gedwongen ontslagen. De hele textielbranche werd sterk ingekrompen, maar Van Wijk kon blijven doorwerken. In 1941 werkten er ongeveer 400 mensen in de fabriek. Van de grootse uitbreidingsplannen aan de Kanaalweg kwam door de oorlogsomstandigheden niets terecht.

Arbeidsinzet
Vanaf 1942 zag de directie zich geconfronteerd met specifieke eisen van de arbeidsinzet. Eerst moesten textielarbeiders worden aangewezen om in Duitsland te worden tewerkgesteld. De bedrijven werden “uitgekamd” op bruikbare krachten. Begin 1944 werd een nieuwe maatregel ingevoerd, het zogeheten Zurückstellungsverfahren. Voor alle arbeiders moest een aanvraag voor vrijstelling van de arbeidsinzet worden ingediend. Ter Haar weigerde echter aan de eisen te voldoen en liet een schaduwadministratie aanleggen, waardoor tal van arbeiders niet naar Duitsland hoefden. Mogelijk hielp Leendert Robbers daarbij.