Bol-de Ruiter, Hendrik en Magdalena

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

Hendrik Bol, handelaar in boter en kaas, was in de meidagen van 1940 gemobiliseerd bij het Korps motordienst. Hij behoorde tot de eerste medewerkers van de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers (LO) in Leiden. In 1942 was hij aanwezig tijdens een bespreking in de Zuiderkerk met ds. Frits Slomp (de oprichter van de LO) en Cor Zandbergen. De bespreking ging over het huisvesten van ondergedoken Joden. Bol (1908) nam eerst het gezin Goudvis in huis. De arts Mozes (1873), zijn vrouw Duifje van Blankenstein (1891) en hun dochter Elli (1915). Daarbij kwam een ander echtpaar, Jacob (1873) en Anette Katan-Gosschalk (1873). Helaas werden alle vijf de onderduikers op 26 augustus 1943 opgepakt, evenals Bol. Ze gingen op transport naar Auschwitz en werden daar op 10 september 1943 vermoord. Het echtpaar Goudvis had nog twee kinderen; de een is vermoord in Sobibór, de ander in Buchenwald. Bol vertelde in een interview dat een tweede kind van Goudvis ook bij hem in huis was geweest, maar dat die op weg naar de vrijheid in Zwitserland was opgepakt.

Eveneens op 26 augustus werd dominee R.C. Harder opgepakt met een onderduiker die bij hem in huis zat. Ook Harder was nauw betrokken bij de LO.

Hendrik Bol zelf belandde via het huis van bewaring in Scheveningen (het “Oranjehotel”) in Kamp Vught. Met een groep mannen werd hij in Duitsland aan het werk gezet om een vliegveld te egaliseren. Daarna werkte hij in Kamp Vught voor het zogeheten Philips-kommando. Met Kerstmis 1943 werd hij vrijgelaten. Na zijn vrijlating sloot hij zich aan bij een illegale groep in Den Haag.

De gegevens in bovenstaande tekst zijn afkomstig uit een interview met hem in het kader van het project Ook in Leiden onder leiding van prof. I. Schöffer en mw. M. Schwegman van de Leidse universiteit.

Over Hendrik Bol is verder nog weinig bekend. Hij vestigde zich in 1937 in Leiden, waarschijnlijk in verband met zijn huwelijk dat jaar met Magdalena de Ruiter. Hendrik en Magdalena waren toen beiden 27 jaar oud.

Tekst gewijzigd op 27 januari 2021.