Emmer, Jan

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

Jan Emmer (1917) bereikte Engeland in september 1941 per boot nadat een eerste poging mislukt was. Hij werd opgeleid tot geheim agent door de Special Operations Executive (SEO) en werd op 12 maart 1942 door Erik Hazelhoff Roelfzema aan land gezet samen met een marconist jhr. Felix Ortt. Zijn opdracht was onder meer om contact te leggen met enkele prominente Nederlanders om hen over te halen om naar Engeland over te steken.

In Nederland aangekomen nam hij contact op met de huisarts in Pijnacker Koert Bolle, die als ‘aanloopadres’ fungeerde. Die schakelde de gemeentesecretaris R. Heukels in om Emmer van een fatsoenlijk persoonsbewijs te voorzien. De gemeentesecretaris vroeg een bekende van hem, Joop van Elsen uit Oegstgeest of hij Emmer kon huisvesten. Die stemde daar in toe. Ortt heeft de zender enkele malen in de woning van Van Elsen gebruikt. De groep van Van Elsen bestond uit ongeveer zes personen, onder wie zijn broer Paul en Karel Versteeg uit Leiden.

Heukels verstrekte ook persoonsbewijzen aan anderen, onder wie de geheim agenten Barend Klooss en Ernst de Jonge. Klooss werd gepakt door de Sipo/SD, die stomverbaasd was dat Klooss een echt persoonsbewijs in bezit had, terwijl hij pas uit Engeland was overgekomen. Daar moest iets vreemds aan de hand zijn.
Een rechercheur van de Haagse politie, Leo Poos, die ook medewerker was van de Sipo/SD, ging in Pijnacker op onderzoek uit. Poos deed zich overtuigend voor als een pas gedropte geheim agent en wist het vertrouwen van Heukels en ook van Emmer te winnen. Zo kwam hij te weten hoe de vork in de steel zat. Het leidde tot de arrestatie van Klooss, Emmer, Ortt en De Jonge en van diverse personen die behulpzaam waren geweest.
Jan Emmer werd, samen met 56 andere agenten van het Englandspiel, op 6 of 7 september 1944 gefusilleerd in KZ Mauthausen.

Bronnen:
De Jong Koninkrijk deel 5-2 en natuurlijk Wikipedia.