Hendrik Jan en Lamberta Mispelblom Beyer-van den Bergh van Eysinga

Gepubliceerd door Alphons Siebelt op

In 1935 werd Hendrik Jan Mispelblom Beijer (1896-1952) beroepen door de Remonstrantse gemeente in Leiden. Hij had gestudeerd aan het Remonstrants Seminarium van de Leidse Rijksuniversiteit bij prof. G.J. Heering, met wie hij daarna goede contacten bleef onderhouden. Na de oorlog zou hij in 1948 bij L.J. van Holk promoveren.
Ondanks dat hij in 1941 naar Rotterdam werd beroepen bleef hij in Leiden wonen. Naast zijn werk als predikant was Mispelblom Beijer geruime tijd actief in het vredesactivisme en in de wereld van het antimilitarisme. Hij plaatselijk voorzitter van de christen-antimilitaristenvereniging Kerk en Vrede, waarvan Heering landelijk voorzitter was. Als medewerker van diverse tijdschriften schreef Mispelblom Beyer ook artikelen over kolonialisme en de onderdrukking van de vrouw.
Tijdens de oorlogsjaren schreef hij enkele malen voor de illegale publicaties van Kerk en Vrede en was hij redacteur van het linksgeoriënteerde illegale blad De Vonk, waarvan de Leidse arts Wim Storm een organisator was. Met Storm hield hij op 25 oktober 1945 een bijeenkomst in het Volkshuis, georganiseerd door het blad De Vlam, dat na de Bevrijding in de plaats was gekomen voor De Vonk.

Lamberta Mispelblom Beyer -van den Bergh van Eysinga
Lamberta Mispelblom Beyer -van de Bergh van Eysinga (1907-?) was een gepromoveerd sociaal-geografe. Ze was de dochter van Gustaaf Adolf van den Bergh van Eysinga (1874-1957), die sinds 1936 hoogleraar theologie was aan de Universiteit van Amsterdam. Haar moeder Jeanette (Jenny) Elias (1880-1957) was eveneens gepromoveerd theologe, was letterkundige en was actief in de vrouwen- en vredesbeweging. Lamberta verzorgde op 4 mei 1938 in het Volkshuis aan de Apothekersdijk een filmavond en sprak over de komende Vrouwen Vredesgang in Den Haag, georganiseerd door de Algemene Nederlandse Vrouwen Vrede Bond. Zij wees op de grote en belangrijke taak van de vrouw in de opvoeding tot de vrede. De Vrouwenvredesgang was in 1935 voor het eerst gehouden: ruim 10.000 vrouwen maakten een stille rondgang om uitdrukking te geven aan hun diep gevoelde wens tot vrede. Daarover gaat een ander artikel op deze website.

Bart de Ligt
Het echtpaar Mispelblom Beyer was goed bevriend met de destijds bekende vredesactivist Bart de Ligt (1883) die in 1938 plotseling overleed. Op 14 oktober 1938 spraken zowel Lamberta als Hendrik Jan op een herdenkingsavond voor Bart de Ligt in het Nutsgebouw aan het Steenschuur. Beide schreven een bijdrage in het herdenkingsboek dat een jaar na diens dood verscheen.
De Ligt was in 1910 Hervormd predikant geworden maar verloor zijn geloof in het Christendom tijdens en door de eerste Wereldoorlog. Hij hield de kerken verantwoordelijk voor hun steun aan het nationalisme en het militarisme. De Ligt ontwikkelde zich daarna tot een fervent antimilitarist, socialist, later anarchist en propagandist van het dienstweigeren. In 1925 verhuisde hij naar Zwitserland, maar kwam regelmatig naar Nederland voor lezingen en bijeenkomsten. De Ligt had met zijn radicale opvattingen grote invloed op een aantal personen, die zelf ook weer behoorlijke invloed hadden op anderen. Daarbij speelde Jenny, de moeder van Lamberta, een rol. Ook zij schreef een bijdrage aan het herdenkingsboek voor De Ligt.
Jeanette kende hem van de Internationale School voor Wijsbegeerte in Amersfoort-Leusden, waarvan ze vanaf de oprichting in 1915 bestuurslid was. Ook de oudere broer van Gustaaf, Henri (1868), die bekend stond als een ‘revolutionair predikant’, was bevriend met De Ligt. Henri had op het punt gestaan lid te worden van de Communistische partij toen hij in 1920 overleed. Bart de Ligt sprak op zijn uitvaart. In ieder geval was De Ligt tussen 1915 en 1920 enige malen gastdocent op de School voor Wijsbegeerte, waar ook Henri en Jenny lesgaven.